فیزیوتراپی نقش مهمی در حفظ سلامت سالمندان دارد. فیزیوتراپی در پیشگیری از بیماری و ناتوانی، درمان مشکلات جسمانی و مراقبت های دوران نقاهت به سالمندان کمک می کند. فیزیوتراپیست ها می توانند مشکلاتی را که بر وضعیت زندگی سالمندان تاثیر گذار هستند تشخیص دهند و در روند بهبودی به بیمار کمک کنند. فیزیوتراپی باعث افزاش کیفیت زندگی سالمندان می شود. فیزیوتراپی تکنیک های درمانی مختلفی دارد که به رفع بسیاری از مشکلات سالمندان کمک می کند. فیزیوتراپیست ها برای بررسی، درمان و کنترل طولانی مدت وضعیت سالمندان تخصص دارند.
فواید فیزیوتراپی برای سالمندان
- فیزیوتراپی نقش بسیار مهمی در بازیابی عملکرد، کاهش درد و در نهایت بهبود کیفیت زندگی دارد.
- تمرینات منظم باعث بهبود تعادل، قدرت، هماهنگی، کنترل حرکتی، انعطاف پذیری، استقامت و حتی حافظه می شود.
- فیزیوتراپی باعث حفظ عملکرد شناختی می شود.
- خطر بیماری قلبی را کاهش میدهد.
- به حفظ توانایی انجام فعالیت های روزانه کمک می کند.
- باعث بهبود خلق و خو و عزت نفس می شود.
- خطر افتادن را کاهش می دهد.
- باعث کاهش تاثیر بیماری های میشود که بیشتر افراد مسن را مبتلا می کنند.
- باعث جلوگیری و درمان مشکلات مفاصل، اختلالات تعادلی، خطر افتادن، کاهش قدرت و کاهش فشار خون بالا و چاقی می شود.
- فیزیوتراپی برای سالمندانی که دچار مشکلاتی مانند سفتی مفاصل و حرکت کلی بدن، پارکینسون، آرتریت و مشکلات عصبی هستند مفید است.
- فیزیوتراپی به حفظ حرکت و استقلال سالمندان کمک می کند.
- بهبود عملکردهای قلبی و تنفسی.
مشکلات قابل درمان توسط فیزیوتراپیست های سالمندان
سالمندان، مستعد ابتلا به بیماری های مختلف هستند. فیزیوتراپی به کنترل هر یک از شرایط زیر کمک می کند:
- شرایط عصبی مانند سکته مغزی و بیماری پارکینسون
- شرایط قلبی عروقی مانند بیماری قلبی و آنژین
- افتادن
- شکستگی
- پوکی استخوان
- استئوآرتریت و سایر مشکلات آرتریت
- زوال عقل
- ضعف جسمانی و کاهش توانایی در انجام کارهای عادی
- کاهش تحرک
درمان فیزیوتراپی
فیزیوتراپی باعث رفع مشکلات قسمت های خاصی از بدن می شود. فیزیوتراپیست با استفاده از دانش خود یک برنامه درمانی خاص برای بیمار تنظیم می کند. این برنامه درمانی شامل تمرینات تقویتی، دامنه حرکتی (ROM)، تعادل و تمرینات پیاده روی است.
هدف از تمرینات فیزیوتراپی کمک به بهبود مشکلات بدن است. فیزیوتراپی یک برنامه درمانی ویژه را بر اساس وضعیت بیمار تنظیم می کند. این برنامه درمانی شامل تمرینات تقویتی، بهبود دامنه حرکتی، تعادل و تمرینات پیاده روی است.
- فیزیوتراپی شامل تمرینات ورزشی و استفاده از روش های درمانی الکتریکی مانند اولتراسوند، TENS، شاک ویوتراپی، لیزر و غیره است.
- یکی از بهترین درمان ها برای آرتروز و سلامت استخوان ها تمرینات تقویت کننده عضلات است که باید دو بار در هفته انجام شوند.
- فعالیت هایی مانند پیاده روی سریع
- تمرینات تقویتی عضلات با استفاده از نوارهای کششی
- ترکیبی از تمرینات استقامتی و تعادلی
انواع رایج فیزیوتراپی برای سالمندان
فیزیوتراپیست های برای درمان های مختلفی آموزش دیده اندکه به بیماران کمک میکند تا خیلی زود به زندگی عادی خود بازگردند. انواع اصلی فیزیوتراپی برای سالمندان عبارتند از:
فیزیوتراپی سالمندان
فیزیوتراپی به طور ویژه برای نیازهای سالمندان طراحی شده است. این روش به درمان بیماری هایی مانند آرتریت، پوکی استخوان، سرطان، تعویض مفصل و اختلالات تعادلی کمک می کند. در این روش درمانی برنامه های خاصی برای کمک به بازیابی تحریک، افزایش تناسب اندام ها و کاهش درد طراحی شده است.
فیزیوتراپی ارتوپدی
یک فیزیوتراپ ارتوپدی به درمان آسیب های اسکلتی عضلانی و بهبودی وضعیت بیمار بعد از جراحی کمک می کند. هدف از این درمان بازگرداندن عملکرد ماهیچه ها، استخوان ها، مفاصل، تاندون ها و رباط است.
فیزیوتراپی قلبی ریوی
فیزیوتراپی قلبی ریوی در بیمارانی که دچار حمله قلبی شده اند یا سایر بیماران مبتلا مشکلات قلبی و ریوی مانند انسداد مزمن ریه (COPD) یا فیبروز ریوی، باعث افزایش استقامت و استقلال عملکردی شود.
فیزیوتراپی عصبی
فیزیوتراپی باعث بهبود وضعیت مغز و بدن میشود. فیزیوتراپی عصبی تا حدی با سایر روش های فیزیوتراپی متفاوت است. فیزیوتراپیست نورولوژیک به افراد مبتلا به بیماری های عصبی مانند بیماری آلزایمر، ALS ، بیماری پارکیسنون یا بیمارانی که دچار آسیب مغزی شده اند آموزش می دهد که با اختلالات بینایی، تحرک، تعادل و از دست دادن عضله سازگار شوند تا فعالیت های روزمره زندگی را راحت تر انجام دهند.
فیزیوتراپی در چه مواردی به سالمندان کمک میکند؟
فیزیوتراپی برای دردهای مزمن
فیزیوتراپی میتواند به کاهش دردهای ناشی از شرایطی مانند آرتریت یا پوکی استخوان کمک کند. معمولا درد مفاصل در اثر التهاب مفاصل، جراحات، آرتریت، نقرس و غیره ایجاد می شود. این دردهای اگر برای مدت طولانی درمان نشوند ممکن است باعث محدودکردن حرکات بدن و ضعف یا بی ثباتی در انجام فعالیت های عادی شود. هدف از فیزیوتراپی بازگرداندن عملکرد ماهیچه ها، استخوان ها، مفاصل، تاندون ها و رباط ها است.
بهبود قدرت و انعطاف پذیری
افزایش سن به طور معمول باعث کاهش قدرت و انعطاف پذیری همه افراد می شود. علاوه بر این شرایطی مانند مشکلات عصبی، مشکلات غدد درون ریز، مشکلات اسکلتی و عضلانی باعث کاهش قدرت و انعطاف پذیری بدن می شود. تغییرات دژنراتیو ناشی از کهولت سن منجربه تون عضلانی ضعیف، سفتی مفاصل و غیره میشود. فیزیوتراپی باعث کاهش درد و بازگشت تحرک بدن میشود. برخی از عوامل شایع کاهش قدرت بدن عبارتند از تیروئید، کم خونی، افسردگی، کم خوابی، دیابت، نارسایی قلبی و عوارض مصرف داروها. فیزیوتراپی باعث بازگرداندن قدرت و انعطاف پذیری و همچنین بهبود کیفیت زندگی سالمندان می شود.
اختلال در تعادل
اختلال تعادل در سالمندان به دلیل از دست دادن عملکرد طبیعی ماهیچه ها و استخوان ها است. این مشکل تا حد زیادی ناشی از آرتروز و بی حسی در پاها، مشکلات چشمی، مشکلات گردش خون و مصرف داروهای مختلف ایجاد می شود. فیزیوتراپی شامل تمرینات تعادلی برای کمک به بهبود عملکرد عضلات و استخوان ها در اشخاص مبتلا به بیماری های عصبی مانند آلزایمر، ALS ، پارکینسون یا آسیب مغزی است.
کاهش خطر آسیب
فیزیوتراپی تواناییی بدن را بالا می برد. فیزیوتراپی به بیمار این امکان را می دهد که با اختلالات بینایی، تحرک، تعادل و ضعف عضله سازگار شود تا به راحتی قادر به انجام فعالیت های روزمره باشد. این وضعیت می تواند باعث کاهش خطر و آسیب مجدد شود. فیزیوتراپی برای بیمارانی که دچار حمله قلبی یا سایر بیماری های قلبی عروقی یا ریوی مانند فیبروز ریوی یا انسداد مزمن ریه هستند می تواند باعث افزایش استقامت و استقلال عملکردی شود.
حفظ یک زندگی مستقل
برطرف شدن درد ناشی از یک بیماری آسیب به سالمندان این امکان را میدهد تا برای مدت طولانی تری یک زندگی فعال و مستقل داشته باشند. تحقیقات ثابت کرده است که تمرینات کششی و تقویتی برای افراد مسن موثر است. استفاده از وسایل کمکی هنگام راه رفتن برای بیمارانی که دچار ضعف پا، آسیب نخاعی و سکته مغزی شده اند مناسب است. فیزیوتراپیست به بیمار کمک می کند که تا حد امکان مستقل باقی بماند.
فیزیوتراپی در درمان بیماریهای شایع در سالمندان چه نقشی دارد؟
فیزیوتراپی برای سکته مغزی
متخصصان فیزیوتراپی نورولوژیک برای بررسی، درمان و کنترل بیمارن سکته مغزی تحت آموزش پیشرفته قرار می گیرند. آنها میتوانند در موارد زیر به بیمار کمک کنند:
- ضعف یا فلج عضلات یک طرف بدن: با وجود این مشکل ممکن است توانایی انجام آسان حرکات از بین برود.
- اسپاستیسیتی: افزاشی مداوم اسپاسم عضلانی که ممکن است در توانایی حرکات طبیعی بدن اختلال ایجادکند.
- از دست دادن احساس یا به وجود آمدن احساسات غیر طبیعی.
- از بین رفتن رفلکس های وضعیتی وتعادلی که ممکن است باعث مشکل در حفظ وضعیت نشستن یا ایستادن شود و توانایی راه رفتن را محدود کند.
- مفاصل سمت آسیب دیده بدن ممکن است به دلیل عدم تحرک سفت و درناک شوند.
- درمان های فیزیوتراپی عصبی باعث تحریک توانایی مغز برای سازماندهی مجدد مسیرهای خود به منظور جبران آسیب ناشی از سکته می شود.
فیزیوتراپی عصبی باعث به حداقل رساندن اسپاستیسیتی، ایجاد یک برنامه حرکتی، تمرین تعادل نشستن یا ایستادن، حفظ دامنه حرکتی مفاصل، تمرین حرکات اندام ها و وظایف عملکردی می شود.
فیزیوتراپی تنفسی هم می تواند به دلیل ضعف عضلات قفسه سینه و بی حرکتی اجباری در تخت بیمارستان موثر باشد.
فیزیوتراپی برای بیماران مبتلا به پارکینسون
پارکینسون یک بیماری دژنراتیو است که در اثر از بین رفتن سلول های بخشی از مغز که حرکات خودکار بدن را کنترل می کنند ایجاد می شود. علائم پارکینسون عبارتند از: لرزش، مشکل در شروع حرکت، سفتی عضلات، کندی حرکت و از دست دادن حالت چهره.
فیزیوتراپی برای بیمارن پارکیسنون باعث بهبود وضعیت بدن، عملکرد دست، نحوه راه رفتن و حفظ تعادل هنگام راه رفتن میشود. فیزیوتراپیست با حرکات ورزشی برای شروع حرکت مجدد و بهبود ایمنی و استقلال بیمار به او کمک می کند.
فیزیوتراپی برای پیشگیری از افتادن
زمین خوردن شایع ترین علت مرگ و میر ناشی از آسیب در افراد بالای 65 سال است. زمین خوردن باعث شکستگی و آسیب های مغزی میشود.
فیزیوتراپیست ها می توانند با بررسی مشکلات فیزیکی که ممکن است باعث افتادن شوند و با ایجاد یک برنامه تمرینی برای حفظ قدرت، تعادل، ثبات و تحرکت عضلانی باعث تقویت و بهبود تعادل بدن بیمار شوند.
فیزیوتراپیست:
- سابقه افتادن بیمار در یک سال گذشته را بررسی می کند.
- بررسی میکنند که آیا فیزیوتراپی کافی است یا اینکه بیمار نیاز به چندین روش درمانی مکمل دارد.
- ایجاد یک برنامه ورزشی شامل 50 ساعت ورزش برای مدت شش ماه.
- برنامه درمانی باید شامل یک چالش تعادلی سنگین باشد.
- تمرین تعادل باید به صورتی باشد که بیمار بتواند درست قبل از افتادن از آن جلوگیری کند.
- با تمرینات مداوم به بیمار آموزش داده میشود تا از زمین بلند شود.
فیزیوتراپی برای پوکی استخوان
پوکی استخوان یعنی از دست دادن بیش از سی درصد از تراکم مواد معدنی استخوان؛ تراکم استخوان با افزایش سن به خصوص بعد از یائسگی در زنان به طور پیوسته کاهش می یابد.
فیزیوتراپیست میتواند با ایجاد یک برنامه ورزشی برای تقویت عضلات پشت، تحرک، توانایی عملکردی و افزایش تراکم استخوان به تقویت فعالیت های تحمل وزن و تعادل کمک کند.
فیزیوتراپی برای استئوآرتریت
استئوآرتریت شایع ترین بیماری دژنراتیو مفصل در جهان است که میلیون ها نفر به آن مبتلا هستند. فیزیوتراپیست می تواند با حفظ دامنه حرکتی مفاصل، افزایش قدرت عضلانی، اصلاح نحوه راه رفتن، استفاده از عصا و واکر و کنترل وزن بیمار به بهبود وضعیت او کمک کند.
فیزیوتراپی برای زوال عقل و ضعف
تعداد سالمندان ضعیف یا مبتلا به زوال عقل رو به افزایش است. فیزیوتراپیست می تواند به این سالمندان کمک کند تا توانایی عملکردی خود را بهبود بخشند و نحوه میدیریت فعالیت ها را یاد بگیرند.
سوالات پرتکرار
فیزیوتراپیست چه کمکی به سالمندان می کند؟
فیزیوتراپیست های سالمندان معمولا انواع مختلفی از روش های درمانی را برای جلوگیری از وخامت وضعیت آنها، بازگرداندن عملکردهای بدن، استقلال و شاد نگه داشتن آنها انجام می دهند.
فیزیوتراپیست چه کمکی به زوال عقل می کند؟
فیزیوتراپیست مشکلاتی که باعث محدود شدن فعالیت های بدنی سالمندان می شود و همچنین توانایی آنها برای انجام مجدد فعالیت های زندگی روزمره را بررسی می کند. فیزیوتراپیست به فرد مبتلا به زوال عقل کمک می کند تا فعالیت های بدنی خود را ارتقا دهد و تا زمانی که ممکن است استقلال و تحرکت خود را حفظ کند.