ویروس آنفولانزا، یک ویروس فصلی است که موجب بروز عوارض خفیف تا شدیدی در بیمار می گردد و اگر بیمار بالای ۶۵ سال سن داشته باشد، خطر بروز این عوارض، افزایش خواهد یافت زیرا با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن انسان به طور طبیعی، ضعیف می شود در نتیجه، هنگامی که سیستم ایمنی بدن قوی نباشد، بدن به سختی می تواند با ویروس ها مبارزه کند. اگر عفونت ناشی از بیماری آنفولانزا شدت پیدا کند ممکن است منجر به ذات الریه گردد و بیمار، نیاز به بستری شدن در بیمارستان پیدا کند. به همین دلیل پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا به علت خطرات عوارض این بیماری، به خصوص برای سالمندان، بسیار مهم است.
علائم ابتلا به آنفولانزا در سالمندان
علائم بیماری آنفولانزا تقریبا در همه یکسان هستند، اما از نظر شدت بروز علائم متفاوت می‌باشند. علائم متداول این بیماری عبارتند از:
- تب
- سرفه
- گلو درد
- آبریزش بینی
- بدن درد
- سر درد
- لرز
- احساس خستگی
این علائم معمولی آنفولانزا در اکثر سالمندانی که به این بیماری مبتلا می شوند، بروز می نماید. البته اگر شخص سالمند، تب، سرفه و یا گلو درد نداشته باشد نیز امری طبیعی است. در بعضی از سالمندان، علائم متداول آنفولانزا بروز نمی کند، در عوض، آنها علائم دیگری را از خود نشان می دهند، مانند:
احساس ضعف
شخص سالمند مبتلا به آنفولانزا به جای علائم معمول این بیماری ممکن است احساس ضعف، مشکل در حفظ تعادل بدن و یا مشکل در راه رفتن را تجربه نماید. همچنین امکان دارد در هنگام ایستادن، سر گیجه و سبکی سر را نیز احساس کند.
از دست دادن اشتها
ابتلا به آنفولانزا ممکن است که مشکلات گوارشی نیز ایجاد نماید که میتواند باعث از دست دادن اشتها، حالت تهوع و یا اسهال گردد.
احساس گیجی
احتمال دارد که سالمندان مبتلا به آنفولانزا، دچار مشکلات مغزی مانند گیجی و یا هذیان گویی نیز بشوند. این مشکلات خود را به شکل عدم تمرکز، مشکلات مربوط به حافظه، مشکلات کلامی و یا حتی توهم نیز نشان می دهند.
بد تر شدن وضعیت مزمن بیماری
اگر وضعیت مزمن بیماری آنفولانزا بدتر شود علائم متفاوتی از خود نشان می‌دهد مانند: مشکلات ریوی، مشکلات قلبی و یا حمله آسم . وخیم شدن مشکلات انسدادی ریوی و یا آسم، خود را به صورت تنگی نفس یاخس خس سینه بروز می دهد و بد تر شدن نارسایی قلبی خود را با علائمی مانند تنگی نفس و تورم پاها نشان می دهد.
چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنفولانزا هستند؟
بیماری آنفولانزا، به خصوص برای سالمندانی که مبتلا به بیماری های مزمنی مانند دیابت و بیماری های قلبی و ریوی هستند، خطرناک می باشد. بعضی از افراد سالمند از بیماری های مزمن خود بی اطلاع هستند و پس از واکسن زدن احساس امنیت مینمایند در حالیکه به صورت بالقوه‌ای آسیب پذیر می باشند.
دیابت
در فصل‌های شیوع بیماری آنفولانزا، سالمندان مبتلا به دیابت حدود ۳۰ درصد از بیماران بستری شده در بیمارستان‌ها را تشکیل می‌دهند.
بیماری قلبی
در افراد سالمندی که به بیماری‌های قلبی مبتلا هستند و یا سکته کرده‌اند خطر بالاتری برای بروز عوارض جدی‌تر آنفولانزا، وجود دارد عوارضی مانند: ورم عضله قلب، التهاب بافت‌های عضلانی،حمله قلبی و نارسایی ارگان‌های بدن.
مشکلات ریوی
درسالمندان مبتلا به بیماری مزمن انسدادی ریه COPD ، آسم و مشکلات ریوی دیگر، معمولاخطر بروز عوارض ناشی از آنفولانزا بیشتر است. به دلیل اینکه افراد مبتلا به مشکلات ریوی، مجاری تنفسی حساس‌تری دارند التهاب ایجاد شده در اثر آنفولانزا، در این افراد ممکن است باعث شدیدتر شدن علائم COPD گردد، حمله آسم ایجاد نماید و به راحتی منجر به ذات الریه و بیماری‌های ریوی دیگر شود.
تشخیص آنفولانزا در سالمندان
برای تشخیص آنفولانزا، سوابق پزشکی سالمند توسط پزشک، بررسی می شود و از سالمند می خواهد که درباره علائم خود اطلاعات بیشتری به او بدهد. همچنین برای تشخیص ویروس آنفولانزا، از مخاط داخل بینی و پشت گلو نیز نمونه برداری میشود.
گزینه های موجود برای درمان آنفولانزا در سالمندان
در بیشتر موارد بیماری آنفولانزا به قدری خفیف است که می توان سالمند را در منزل، بدون نیاز به داروهای تجویزی، درمان کرد. نکته مهم این است که، به محض مشاهده اولین نشانه های بیماری، سالمند باید در خانه بماند و با دیگران تماس برقرار نکند.
همچنین در این دوره، سالمند باید کارهای زیر را انجام دهد:
- مایعات زیادی بنوشد که این شامل آب، سوپ و نوشیدنی‌های کم قند است.
- علائمی مانند سردرد و تب را با داروهای بدون نسخه کاهش دهد.
- برای جلوگیری از سرایت ویروس به سطوح و افراد دیگر، دست‌های خود را مرتبا بشوید.
- هنگام عطسه و سرفه، بینی و دهان خود را با دستمال بپوشاند و فورا دستمال‌ها را دور بیاندازد.
- هنگام حضور در جمع، از ماسک استفاده نماید.
داروهای ضد ویروس آنفولانزا برای سالمندان
داروهای ضد ویروس آنفولانزا، داروهای تجویزی(قرص، شربت، پودر استنشاقی و یا محلول تزریقی) هستند که با ویروس آنفولانزا مبارزه می‌کنند. داروهای ضد ویروس، بدون نسخه فروخته نمی شوند. این داروها با آنتی بیوتیک ها که برای از بین بردن باکتری ها استفاده می شوند، فرق دارند. اگر علائم آنفولانزا در سالمند، شدیدتر شدند، پرستار سالمند باید با پزشک تماس بگیرد. پزشک ممکن است که یک داروی ضد ویروسی تجویز کند و سالمند باید درمان را ظرف ۴۸ ساعت از شروع علائم، آغاز نماید.
چهار داروی ضد ویروسی برای درمان آنفولانزا از طرف CDC توصیه شده است که مورد تائید FDA نیز قرار گرفته است:
- اوسلتامیویر فسفات ( موجود با همین نام و یا نام تجاری تامیفلو)
- زانامیویر ( با نام تجاری Relenza)
- پرامیویر ( با نام تجاریRapivab)
- بالوکساویر ماربوکسیل ( بانام تجاری Xofluza )
پرستار سالمند باید در نظر داشته باشد که این داروها باید تحت نظر پزشک مصرف شوند.
گزینه های دارویی بدون نسخه برای آنفولانزا
داروهای بدون نسخه یا OTC به تسکین علائم آنفولانزا کمک می کنند اما بیماری را درمان نمی نمایند. اگر آنفولانزا دارید و در فکر تسکین علائم بیماری هستید داروهای زیر را در نظر بگیرید:
- ضد احتقان‌ها: ضد احتقان های بینی التهاب سینوس ها را برطرف می کند. ضد احتقان ها به انواع مختلفی از جمله استنشاقی از طریق بینی و خوراکی، به صورت قرص، موجود هستند.
- داروهای ضد سرفه: سرفه کردن، به خصوص در هنگام شب، یکی از علائم متداول آنفولانزا است. داروهای بدون نسخه، ضد سرفه می توانند سرفه های شما را قطع نمایند و یا آن را کم کنند. قطره ها و قرص های ضد سرفه می توانند گلودرد را تسکین دهند و از سرفه کردن جلوگیری نمایند.
- خلط آور‌ها: اگر خلط و احتقان زیادی در سینه خود دارید، خلط آور‌ها در بیرون ریختن آن به شما کمک می کنند.
در صورت بروز علائم آنفولانزا و سرماخوردگی در سالمندان، بهتر است به پزشک مراجعه شود. پزشک متخصص با بررسی علائم و سابقه پزشکی بیمار، بهترین دارو را برای ایشان تجویز خواهد کرد.
داروهای طبیعی آنفولانزا برای سالمندان
داروهای تجویزی ضد ویروسی، می‌توانند شدت عفونت ناشی از بیماری را کاهش دهند. به علاوه این داروها می توانند دوره بیماری را کوتاه تر کنند. بعضی از داروهای بدون نسخه نیز می‌توانند علائم بیماری را کاهش دهند.
برخی از درمان‌های طبیعی نیز ممکن است به تسکین علائم آنفولانزا کمک نمایند. مثلا برای رفع گلودرد یا سرفه موارد زیر می‌توانند موثر باشند:
- عسل
- چای گرم
- سوپ گرم
البته استراحت کردن نقش بسیار مهمی در بهبودی آنفولانزا و سایر بیماری‌های ویروسی مشابه دارد.
نگهداری و پرستاری از سالمند مبتلا به آنفولانزا در خانه سالمندان
به منظور جلوگیری از پیشرفت علائم آنفولانزا در سالمندان، پرستار سالمند باید طبق دستور پزشک کلیه اقدامات لازم مراقبتی را به کار گیرد. پرستار مراقب سالمند، در خانه سالمندان باید دستورالعمل های CDC ( سازمان مبارزه با بیماری ها) را برای مراقبت از سالمند مبتلا به آنفولانزا، رعایت نماید.
- برای جلوگیری از کم آبی بدن ( از دست دادن مایعات بدن)، به بیمار، مقدار زیادی آب و مایعات رقیق بدهید.
- از بیمار بخواهید که در هنگام عطسه و سرفه، بینی و دهان خود را با دستمال بپوشاند.
- دستمال را پس از استفاده دور بیاندازید.
- دست‌های خود را مرتبا با آب و صابون بشوئید و اگر آب و صابون در دسترس نبود از ضد عفونی کردن با محلول الکلی استفاده نمائید.
- اگر پزشک سالمند، برای او داروهای آنفولانزا تجویز نموده است، از مصرف آن داروها طبق دستورالعمل پزشک، اطمینان حاصل کنید.
- پرهیزهای غذایی لازم برای آنفولانزا را در برنامه غذایی ایشان در نظر بگیرید و موارد لازم را رعایت کنید.
پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا در سالمندان
به دلیل اینکه آنفولانزا بسیار مسری است، کارهایی هست که سالمند میتواند انجام دهد تا از ابتلای به آنفولانزا و یا انتشار آن جلوگیری نماید.
- برای بهداشت دست‌ها و شستشوی آنها بسیار جدی باشید. دست‌های خود را کاملا با آب و صابون بشوئید و اگر قادر به استفاده از آب و صابون نیستید از محلول الکلی برای ضد عفونی کردن استفاده کنید.
- از تماس و ارتباط با دیگران، به خصوص در هنگامی که حال شما بد است و یا تب دارید، اجتناب نمائید.
- تا حد امکان، به افراد بیمار نزدیک نشوید.
- از دست زدن به دهان، چشم‌ها و بینی خود خودداری کنید.
- خوب غذا بخورید، ورزش کنید و به اندازه کافی استراحت نمائید.
- برای کمک به تقویت سیستم ایمنی خود، ویتامین‌ها و مکمل های ویتامین D استفاده کنید.
واکسن آنفولانزا برای سالمندان
در بعضی موارد بیماری آنفولانزا میتواند کشنده باشد و مرگ و میر، در اثر بیماری آنفولانزا، در افراد ۶۵ ساله و بالاتر بیشتر دیده میشود. موثرترین و کارآمدترین راه برای جلوگیری از ابتلا و انتشار بیماری آنفولانزا، تزریق واکسن آنفولانزا است.
واکسن آنفولانزا، به شکل‌های زیر در دسترس است.
- تزریق واکسن
- تزریق واکسن با دوز بالا ( برای افراد بالای ۶۵ سال)
- تزریق زیر پوستی
- اسپری‌های داخل بینی
واکسن زدن می تواند به سالمندان، در صورتی که بعدا به آنفولانزا مبتلا شوند در جهت کم کردن شدت بیماری کمک نماید.
عوارض جدی آنفولانزا در سالمندان
عوارض جدی بیماری آنفولانزا می‌توانند زندگی سالمندان را تهدید کنند و این عوارض جدی عبارتند از:
- ذات الریه
- ورم ماهیچه‌های قلب، ورم مغزی، التهاب عضلانی و فروپاشی بافت عضلانی
- نارسایی چند ارگانی بدن ( مانند نارسایی تنفسی و کلیوی)
- عفونت دستگاه تنفسی که منجر به پاسخ التهابی شدید بدن و در نهایت سپسیس می گردد.
تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی چیست؟
سرما خوردگی معمولی و آنفولانزا در ابتدا ممکن است که مثل هم به نظر برسند. این دو بیماری، هردو تنفسی هستند و علائم مشابهی ایجاد مینمایند. اما ویروس‌های مختلفی باعث ایجاد این دو بیماری می گردند.
سرماخوردگی و آنفولانزا، هردو چند عارضه مشابه با هم دارند و افراد مبتلا به هردوی این بیماری‌ها عوارض مشابه زیر را تجربه مینمایند:
- آبریزش و گرفتگی بینی
- عطسه
- بدن درد
- خستگی عمومی بدن
به طور کلی علائم ناشی از آنفولانزا شدیدتر از علائم سرماخوردگی است. فرق دیگری که بین این دو بیماری وجود دارد این است که خطرات ناشی از آنفولانزا جدی‌تر می‌باشد. سرماخوردگی، به ندرت ممکن است مشکل جدی برای سلامتی ایجاد نماید اما آنفولانزا میتواند سلامتی را تهدید نماید و عوارض زیر را ایجاد نماید:
- سینوزیت
- عفونت گوش
- ذات الریه
- عفونت خونی
اگر پزشک، در شما سرماخوردگی را تشخیص دهد، شما فقط باید علائم بیماری خود را تا زمانیکه دوره بیماری به اتمام برسد، درمان نمائید. درمان این بیماری میتواند شامل:
- استفاده از داروهای سرماخوردگی بدون نسخه
- مصرف زیاد مایعات
- استراحت کافی
فرق بین آنفولانزا و کرونا چیست؟
علائم آنفولانزا، کرونا و آلرژی به هم شبیه هستند اما تفاوت هایی نیز دارند. علائم اصلی کرونا عبارتند از:
- خستگی
- تب
- سرفه
- تنگی نفس
عطسه کردن، جزء علائم اصلی کرونا نیست. تب و بدن درد که جزء علائم آنفولانزا است در کرونا نیز وجود دارد اما تنگی نفس یکی از علائم کرونا است که در آنفولانزا نیست.
سوالات متداول
سالمندان چگونه می توانند بطور طبیعی از ابتلا به آنفولانزا پیشگیری کنند؟
- دست‌های خود را مکررا و بطور کامل بشوئید.
- فاصله اجتماعی را رعایت نمائید و سعی نمائید در صورت امکان حدود دو متر از دیگران فاصله بگیرید.
- فعال باشید
- به اندازه کافی بخوابید
- یک رژیم غذایی غنی از مواد مقوی را رعایت نمائید.
بیماری آنفولانزا در سالمندان چقدر طول می کشد؟
با افزایش سن، سیستم ایمنی بدن انسان ضعیف میشود و این امر باعث میشود که مبارزه با ویروسها سختتر گردد. بیماری آنفولانزا، معمولا بین ۵ تا ۷ روز طول میکشد. در مورد بعضی از سالمندان، به خصوص آنهایی که عوامل افزایش خطر را دارند، آنفولانزا ممکن است که یک تا دو هفته طول بکشد.
آیا آنفولانزا میتواند موجب گیجی در سالمندان گردد؟
گاهی در یک فرد سالمند، احساس ضعف و گیجی، تنها نشانههای ابتلای به آنفولانزا است. آنفولانزا میتواند زندگی سالمندان و سایر گروههای پر خطر را تهدید نماید.
چگونه سالمندان متوجه شوند که آنفولانزای آنها جدی است؟
عوارض آنفولانزا که زندگی سالمندان را تهدید مینمایند عبارتند از:
- احساس تنگی نفس
- مشکل در تنفس
- احساس گیجی
- سرگیجه ناگهانی
- درد شدید در ناحیه شکم
- درد در قفسه سینه
- استفراغ شدید ویا مداوم
چه ویتامین هایی به پیشگیری از ابتلا به آنفولانزا در سالمندان کمک می کند؟
- ویتامینC . که در توت فرنگی، کلم بروکلی، پرتقال و آناناس وجود دارد.
- ویتامین D که درماهی قزل‌آلا، زرده تخم مرغ و قارچ موجود است.
- ویتامین B6 که در جگر، ماهی قزل‌آلا، مرغ و سیب زمینی وجود دارد. …
- منیزیوم
- روی
