یکی از مشکلات رایج در میان سالمندان، درد لگن و باسن می‌باشد. درد لگن و باسن در افراد پیر ممکن است به دلیل بیماری‌هایی همچون آرتروز و یا زمین خوردن سالمندان به وجود بیاید. در صورت بروز درد در ناحیه لگن بهتر است سالمند به پزشک متخصص مراجعه کند. پزشک متخصص با ارزیابی شرایط بیمار، بهترین درمان را به ایشان پیشنهاد می‌کند و در بسیاری از مواقع پس از یک یا دو هفته، با استفاده از فیزیوتراپی و داروهای مسکن، علائم تا حد زیادی بهبود خواهند یافت.
علت درد لگن و باسن در سالمندان چیست؟
درد لگن و باسن در سالمندان علل مختلفی دارد. آرتروز، زمین خوردن سالمند و شکستگی لگن و همچنین تاندونیت از جمله مهم‌ترین علل بروز این عارضه در میان سالمندان می‌باشند. در ادامه مطلب به بررسی علل بروز درد لگن در سالمندان می‌پردازیم.
آرتریت منجر به درد استخوان لگن می‌شود
عمده ترین دلیل درد استخوان لگن و باسن، آرتریت (ورم مفاصل) می‌باشد و همچنین شایع ترین فرم آرتریت، آرتریت استخوانی (ورم مفاصل و استخوان ها) می‌باشد.
آرتریت، بزرگترین مفصل گرزی شکل ( مفصلی که در آن سر کروی شکل یک استخوان در گودی استخوان دیگر قرار دارد، مثل مفصل های استخوان لگن و استخوان کتف)، در بدن انسان می‌باشد؛ و در اثر افزایش سن، دچار فرسودگی می‌شود. ما انسان ها، با برداشتن هر قدم هنگام راه رفتن و یا با از این پهلو به آن پهلو شدن هنگام خواب ، فشار زیادی را روی مفصل لگن وارد می‌کنیم. بنابراین استخوان لگن، قبل از اینکه شروع به ساییدگی و فرسایش کند، به اندازه کیلومتر ها پیاده روی کردن، روی آن فشار وارد شده است؛ که البته این امر در زنان شایع تر از مردان می‌باشد.
لگن درد ناشی از شکستی های لگن و افتادن ها
این، یکی دیگر از انواع متداول می‌باشد. همه ی افرادی را در اطرافیان خود می‌شناسیم که تجربه ی افتادن از بلندی و متعاقباً شکسته شدن استخوان لگن را داشته اند. جالب است بدانید که در افراد بالای 65 سال، افتادن از بلندی، شایع ترین علت آسیب های بدنی و حتی مرگ می‌باشد.
لگن درد ناشی از التهاب تاندون ها و التهاب بورس ها
(بورس ها، کیسه هایی کوچک و پر از مایع هستند که بین ماهیچه ها، تاندون ها و استخوان های مجاور مفاصل قرار می‌گیرند و حرکات آنها را تسهیل می‌کنند.)
این عارضه نیز دوباره ناشی از ساییدگی و فرسایش مفصل لگن می‌باشد؛ بنابراین اثرات آن تنها به افراد مسن محدود نمی‌شود. التهاب تاندون ها و همچنین بورس ها (بورسیت) در استخوان لگن، اغلب در ورزشکاران جوان مانند بازیکنان فوتبال و تنیسور ها تشخیص داده می‌شود. هرچند که بعضی از میانسالان نیز از لگن درد ناشی از این عارضه، رنج می‌برند.
برخلاف آرتریت، که یک عارضه ی فرسایشی در مفصل می‌باشد، التهاب تاندون و بورسیت، ناشی از ساییدگی در تاندون های متصل به مفاصل می‌باشد.
درد استخوان لگن و باسن چگونه تشخیص داده می‌شود؟
پزشکان باسابقه معمولاً علت درد را با انجام یک سری آزمایشات و اسکن ها، تشخیص می‌دهند. البته افراد مسن، ممکن است نیاز باشد تا به یک جراح ارتوپد و یا یک فیزیوتراپ مراجعه داشته باشند.
برای کشف علت دقیق درد ها، پزشک مربوطه، شما را چکاپی می‌کند که شامل موارد زیر است:
- شرح حال پزشکی : این شرح حال گیری، به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص دهد که آیا افراد مسن، دارای درد مفصلی، التهاب در هر نقطه از بدن و یا بیماری خاصی هستند یا خیر.
- چکاپ فیزیکی : این مدل از چکاپ کردن، معین می‌کند که آیا استخوان لگن این کهنسالان دچار تورم و التهاب و یا آسیب دیدگی شده است یا خیر.
- آزمایش خون : این مدل از آزمایش نیز، تعیین کننده وجود یا عدم وجود هرگونه عفونت و بیماری های خودایمنی همانند روماتوئید یا لوپوس، می‌باشد.
- ایکس-ری : این آزمایش تصویربرداری، می‌تواند کمک به تشخیص شکستگی ها و یا آسیب های استخوانی در مفصل لگن، کشاله ران و پایین کمر، کند.
- اسکن ام آر آی : این مدل تصویربرداری نیز کمک شایانی به تشخیص آسیب های عضلانی، رباطی و تاندونی در مفصل لگن می‌کنند.
- تست پاتریک یا فابر : یک آزمایش غربالگری برای آسیب شناسی مفصلی یا مفصل ران است که ارزیابی حرکتی در این مفصل را نیز انجام می‌دهد.
- تست راه رفتن : این تست نیز ارزیابی می‌کند که استخوان لگن و پاهای افراد مسن، هنگام راه رفتن، چگونه حرکت می‌کنند.
| یکی از دلایل درد لگن و باسن در سالمندان، زمین خوردن سالمند و به دنبال آن شکستگی لگن سالمند می‌باشد. سالمندانی که دچار شکستگی لگن می‌شوند به مراقبت 24 ساعته نیاز دارند. در خانه سالمندان نگار پرستار سالمند از قبل آموزش‌های لازم را در خصوص نگهداری و پرستاری از سالمند بعد از شکستگی لگن، دریافت کرده است. برخی از وظایف پرستار سالمند عبارتند از: |
درمان درد لگن و باسن در سالمندان
بسته به علت درد لگن و شرایط بیمار، پزشک متخصص بهترین درمان را به سالمند پیشنهاد می‌دهد.
آرتریت در استخوان لگن و باسن
متأسفانه هیج درمانی برای این عارضه وجود ندارد؛ ولی یک سری راه ها برای کاهش درد وجود دارد که شامل موارد زیر است:
تغییر سبک زندگی
– تمرینات ورزشی : تمرینات قدرتی با تأثیر کم مانند ایروبیک.
– کم کردن وزن : برای خودتان تعیین کنید که 5% از وزن خود را طی 20 هفته، کم کنید.
وسایل کمکی راه رفتن
– انواع عصاهای کمکی
داروها
– استامینوفن ( تیلنول )
– آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن سدیم. NSAIDs (داروهای غیراستروئیدی و ضدالتهاب)
– داروهای غیراستروئیدی و ضدالتهاب موضعی ( مالیدنی ).
– دولوکستین (کیمبالتا ).
– کپساسین.
– مسکن های مورفین دار.
درد استخوان لگن و باسن ناشی از افتادن از ارتفاع و یا شکستگی
شکستگی لگن، بسیار خطرناک می‌باشد و اکثر اوقات برای تعویض و یا ترمیم این استخوان، نیاز به عمل جراحی می‌باشد. همچنین نیاز به انجام فیزیوتراپی بعد از عمل به منظور بازتوانی قدرتی-حرکتی این استخوان نیز می‌باشد.
حال، اینکه از چه درمانی می‌توانید بهره ببرید، به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله :
– سن
– سلامت کلی بدن
– میزان چاقی یا لاغری
– درجه ی شدت آرتریت
همچنین گزینه های جراحی نیز عبارتند از :
- تثبیت اجزای داخلی : با استفاده از گیره، پیچ، میله و یا صفحات، استخوان را در جای اصلی خود، حال چه در داخل حفره استخوانی و چه در خارج آن باشد، تثبیت می‌کنند.
- همی آرتروپلاستی : تعویض سر استخوان ران با یک پروتز.
- تعویض کامل استخوان لگن : در این عمل جراحی حفره استابولوم ( حفره مفصل لگن ) و همچنین سر استخوان ران، به طور کامل با پروتز هایی تعویض می‌شوند.
التهاب تاندون و بورسیت (التهاب بورس های مفصلی ) در استخوان لگن
- اولین راه درمانی، استراحت می‌باشد. میانسالان باید به تاندون های کشیده شده شان استراحت کافی بدهند و از کمپرس یخ هردفعه به مدت 15 دقیقه، برای چندبار در روز، استفاده کنند.
- این افراد مسن همچنین می‌توانند با استفاده از مصرف داروهای ضدالتهاب مثل، ایبوپروفن، ناپروکسن سدیم و آسپیرین، درد خود را از بین ببرند.
لازم به ذکر است که اگر علائم بعد از استفاده از روش های بالا، شدیدتر شدند، حتماً به فیزیوتراپ خود مراجعه کنید. یا اگر مشکل طی 1 یا 2 هفته استفاده از کمپرس یخ و استراحت، بهبود نیافت، باز هم حتماً به پزشک مراجعه داشته باشید.
– بهتر است بدانید ممکن است نیاز به فیزیوتراپی برای بهبود درد خود داشته باشید.
– عمل جراحی به همراه چند ماه توانبخشی پس از آن نیز ممکن است راه دیگر درمانی شما باشد.
درمان خانگی درد لگن و باسن در سالمندان
اگر درد لگن و باسن زیاد شدید و جدی نباشد، سالمندان می‌توانند از نکات خود درمانی زیر بهره ببرند :
– استفاده از گرما و سرما: از تکه های یخ یا سبزیجات بسته بندی و فریز شده، که در یک حوله پیچیده شده باشند، برای اعمال سرمادرمانی در ناحیه لگن، بهره ببرید. و بالعکس، استفاده از یک حمام آب گرم می‌تواند کمک شایانی به آماده شدن عضلات برای انجام فیزیوتراپی های مربوطه برای کاهش درد، کند.
– مسکن های درد: داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن نیز مؤثرند.
– استراحت: سالمندان نباید فشار مستقیمی بر مفصل و یا پشت استخوان لگنشان وارد کنند. همچنین باید از نشستن طولانی مدت و خوابیدن روی ناحیه ای که درد می‌کند، خودداری کنند.
چه زمانی به پزشک باید مراجعه کرد ؟
سالمندان باید هرزمان که درد لگنشان زیاد شد و در اصل اختلال در امورات روزانه شان به وجود آمد، سریعاً به پزشک مراجعه داشته باشند. همچنین اگر این درد پاسخگو به استراحت و استفاده از داروهای بدون نسخه باشد و اگر مفصل لگن آنها قادر به تحمل وزنشان نباشد و همچنین اگر علائمشان دچار تغییر شده باشد، وقت آن است که به پزشک مربوطه مراجعه شود.
علاوه بر این موارد، در صورت بروز هر یک از علائم زیر نیز سالمند باید به پزشک متخصص مراجعه کند :
– سختی در تکان دادن باسن و یا پاها.
– عدم توانایی در تکان دادن لگن (باسن) و پاها.
– تغییر شکل ظاهری مفصل لگن و باسن.
– درد شدید.
– علائم عفونت مانند قرمز شدن ناحیه، احساس سرما یا تب.
– ورم و التهاب ناگهانی.
راه های جلوگیری از درد استخوان لگن و باسن در سالمندان
راه های متعددی برای جلوگیری از درد استخوان لگن وجود دارد. به طور کلی، بهترین راه جلوگیری از این درد همزمان با پیر شدن ، حفظ وزن مناسب بدن، داشتن تمرینات ورزشی منظم، انجام ورزش هایی با تأثیر کم و سبک و تحکیم ساختار استخوانی و سلامت نگه داشتن آنها، می‌باشد.
به علاوه، دوچرخه سواری نیز یکی از بهترین ورزش ها برای اندام ها و مفاصل تحتانی مانند لگن، زانو و مچ پا (علی الخصوص برای لگن) می‌باشد.
موارد دیگری که سالمندان می‌توانند برای جلوگیری از این درد ها انجام دهند عبارتند از :
- موانع راه رفتن را در منزل برای جلوگیری از افتادن و زمین خوردن، از سر راه بردارند.
- بیش از انجام ورزش حتماً بدن را گرم کنند و پس از آن نیز بدن را سرد کنند.
- اگر درد شدیدی را متحمل می‌شوند، اصلاً نباید فعالیت های ورزشی انجام دهند.
- وزن خود را متعادل نگه دارند؛ چرا که اضافه وزن، فشار بیشتری را بر مفاصل وارد می‌کند.
- به طور منظم ورزش کنید.
- هرروز حرکات کششی مناسبی را برای حفظ انعطاف پذیری بدن، انجام دهید.
- اگر فکر می‌کنید به یک واکر یا عصا نیاز دارید، حتماً از آن استفاده کنید.
- از کفش های مناسب استفاده کنید.
سؤالات متداول
چگونه درد استخوان لگن و باسن را در سالمندان کاهش دهیم؟
استفاده از داروهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن و استامینوفن کمک کننده هستند. حتماً استراحت کنید. سعی کنید فشار به ناحیه لگن خود وارد نکنید و از خم شدن روی این مفصل خودداری کنید. طولانی مدت ننشینید؛ و سعی کنید روی طرفی که آسیب دیده و درد می‌کند نخوابید.
درد آرتریت استخوان لگنی در سالمندان چگونه است؟
به خاطر آسیب وارده به غضروف، کسانی که آرتریت دارند ممکن است احساس خشکی و سفتی در استخوان لگن و همچنین محدودیت در حرکت دادن این ناحیه داشته باشند. گاهی اوقات نیز احساس تق تق کردن در استخوان لگن دارند. درد این ناحیه نیز با کشیده شدن به هنگام راه رفتن، طولانی مدت یکجا ایستادن و یا با بالا رفتن از پله ها، بدتر می‌شود.
آیا راه رفتن، درد آرتریت لگنی را در سالمندان بدتر می‌کند؟
درد در این ناحیه معمولاً با انجام فعالیت هایی که وزن زیادی را به این مفصل اعمال می‌کنند بدتر می‌شود. (برای مثال، راه رفتن، ایستادن و یا چرخیدن)
آیا شکستگی استخوان لگن و باسن در سالمندان، بدون جراحی نیز می‌تواند بهبود یابد؟
لگن شکسته ممکن است بدون انجام عمل جراحی نیز بهبود یابد. در بعضی موارد، اگر شکستگی ای در لگن وجود داشته باشد، ممکن است نیازی به انجام عمل جراحی نباشد؛ برای مثال، اگر دو انتهای استخوان شکسته به هم جوش خورده باشند یا به خاطر فشار زیاد ناشی از یک حادثه یا افتادن از ارتفاع، به هم چسبیده باشند، خود استخوان به طور طبیعی می‌تواند خوب شود.
