سالمندان اغلب برای انجام بسیاری از کارهای شخصی به کمک نیاز دارند. یکی از راه‌های پاسخ‌گویی به این نیاز، استخدام پرستار سالمند به صورت نیمه وقت یا 24 ساعته است. سالمندانی که نیاز مبرمی به نگهداری و مراقبت دارند و تنها زندگی می‌کنند یا باید به خانه سالمندان بروند و یا یک پرستار سالمند استخدام کنند. با این حال برخی سالمندان تنها برای انجام برخی کارها به پرستار نیاز دارند، مانند تزریق کردن و در برخی موارد یکی از نزدیکان فرد سالمند مراقبت از او را برعهده دارد اما در برخی ساعات در دسترس نیستند. در چنین شرایطی استخدام یک پرستار سالمند نیمه وقت بهترین راه است. همچنین بعضی از سالمندان برای انجام جلسات فیزیوتراپی و یا کاردرمانی باید در هفته چندین بار به بیمارستان مراجعه کنند. پرستار نیمهوقت سالمند، سالمند را در این جلسات همراهی کرده، با پزشک سالمند صحبت می‌کند و طبق دستورات ایشان اقدامات درمانی لازم را در منزل به کار می‌گیرد.
وظایف پرستار سالمند نیمه وقت کدامند؟
تنها تفاوت میان یک پرستار نیمه وقت و یک پرستار شبانه روزی، میزان زمانی است که پرستار در دسترس فرد سالمند قرار دارد، به جز این مورد، تمام خدماتی که ارائه می‌شود یکسان است. یک پرستار شبانه روزی اغلب در منزل فرد سالمند زندگی می‌کند اما پرستار سالمند نیمهوقت در ساعات مشخصی در منزل سالمند حضور پیدا کرده و وظایف مشخص شده را به خوبی انجام میدهد. برخی از وظایف پرستار سالمند نیمهوقت عبارتند از:
مراقبت‌های پزشکی
اکثر سالمندان از بیماری‌های مختلف رنج می‌برند و به مراقبت‌های پزشکی نیاز دارند. پرستار سالمند از قبل آموزش‌های لازم را دریافت کرده و مهارت لازم را برای مراقبت از سالمند بیمار دارا می‌باشد.
کنترل علائم حیاتی و دادن داروها
افراد پیر با توجه به مشکلاتی که دارند، به یک پرستار کاربلد نیاز دارند تا طبق دستور پزشک علائم حیاتی (فشار خون، ضربان قلب و…) ایشان را کنترل کند و بر مصرف داروها نظارت داشته باشد. پرستار سالمند نیمهوقت از قبل آموزش‌های لازم را کسب کرده است؛ روزانه دو بار از بیمار تست قند خون می‌گیرد، اکسیژن خون بیمار را کنترل می‌کند، فشار خون بیمار را اندازه‌گیری می‌کند، دمای بدن بیمار را چک می‌کند و در مواقع لازم زخم‌های بیمار (مخصوصا برای سالمندان مبتلا به زخم بستر) را بررسی می‌کند.
پرستار سالمند همه موارد تحت کنترل را در پرونده مخصوص ثبت کرده، در موارد لازم با پزشک سالمند تماس گرفته و به ایشان گزارش میدهد. در صورتی که هر کدام از این موارد از کنترل پرستار خارج شوند و با مراقبت‌های لازم در خانه کنترل نشوند، پرستار اقدامات لازم برای ملاقات با پزشک یا انتقال سالمند به مرکز درمانی را انجام میدهد.
مراقبت نیمهوقت از سالمند مبتلا به زخم بستر
سالمندان مبتلا به زخم بستر به مراقبت‌های ویژه‌ای نیاز دارند. سالمند مبتلا باید مرتبا جابجا شود تا از پیشرفت زخم جلوگیری گردد. علاوه‌براین، محل زخم باید در ساعات مشخص شستشو و پانسمان شود. پرستار سالمند با داشتن تجربه و مهارت لازم، انجام این امور را بر عهده می‌گیرد و از سالمند مراقبت می‌کند.
مراقبت نیمهوقت از سالمند مبتلا به ام‌اس
در موارد پیشرفته ام‌اس، دست و پای بیمار دچار لرزش شدید شده و سالمند مبتلا توانایی انجام امور شخصی را ندارد. برای این افراد بسیار مهم است که داروهایشان را به موقع مصرف کنند و تحت نظر پزشک معالج باشند. پرستار سالمند مبتلا به ام‌اس، وضعیت ایشان را تحت نظر داشته، مصرف داروهایشان را کنترل کرده و برای انجام تمرینات لازم فیزیوتراپی، ایشان را همراهی می‌کند.
مراقبت نیمهوقت از سالمند مبتلا به دیابت
برای نگهداری از سالمندان دیابتی، کنترل قند خون بسیار مهم است. بالا رفتن و افت قند در این افراد، گاهی منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیری می‌گردد. پرستار سالمند 2 بار در روز و طبق دستور پزشک، قند ایشان را کنترل کرده و در موارد شدیدتر برای تزریق انسولین به بیمار اقدام می‌کند. لازم به ذکر است، پرستار سالمند دیابتی آگاهی و مهارت لازم را در خصوص این بیماری داشته و در مواقع اورژانسی اقدامات لازم را انجام میدهد.
مراقبت نیمهوقت از سالمند سرطانی
سالمندان مبتلا به سرطان معمولا تحت شیمی درمانی و رادیوتراپی قرار دارند و به دلیل ماهیت این درمان‌ها ممکن است فرزندان نتوانند به طور متناسب و شایسته از سالمند نگهداری کنند. (خانم‌های باردار و کودکان تا مدت زمان مشخصی نباید به دیدن افرادی که تحت رادیوتراپی و شیمی درمانی هستند بروند.) علاوه‌براین، مصرف به موقع داروها و تغذیه مناسب هم برای ایشان بسیار مهم است. پرستار سالمند مبتلا به سرطان برای بردن ایشان به بیمارستان (برای جلسات شیمی درمانی و رادیوتراپی) اقدام کرده و مراقبت‌های مخصوص بیماران سرطانی را در منزل ایشان بر عهده می‌گیرد.
مراقبت نیمهوقت از سالمند مبتلا به بیماری قلبی
مصرف داروهای لازم و پرهیزات غذایی برای سالمندان مبتلا به بیماری قلبی بسیار مهم است. سالمندان مبتلا به بیماری قلبی به یک پرستار نیاز دارند تا در طول روز تنها نباشند و در صورت بروز هرگونه مشکل، اقدامات لازم و اورژانسی (آوردن قرص برای بیمار، مراجعه به پزشک و …) را انجام دهند.
مراقبت نیمهوقت از سالمند بعد از سکته مغزی
سکته مغزی عوارض متعددی همچون آلزایمر، ناتوانی دست و پاها، از دست دادن قدرت تکلم و … را به همراه دارد. علاوه‌بر این، احتمال بروز سکته مغزی دوم در این افراد بسیار بیشتر است و مراقبت به منظور پیشگیری از بروز سکته مغزی دوم ضروری است. پرستار سالمند شرایط بیمار را تحت نظر دارد، مصرف داروها را کنترل می‌کند، ایشان را در جلسات گفتار درمانی و کاردرمانی همراهی می‌کند و برای انجام اموری همچون حمام کردن و دستشویی رفتن به ایشان کمک می‌کند.
مراقبت نیمهوقت از سالمند دیالیزی
سالمندان دیالیزی معمولا هفته‌ای یک یا دوبار برای دیالیز باید به بیمارستان مراجعه کنند و تحت درمان قرار بگیرند. علاوه‌براین، در منزل هم برای امور مربوط به درمان به یک پرستار باتجربه نیاز دارند. پرستار سالمند دیالیزی کلیه امور مربوط به مراقبت از بیمار را برعهده می‌گیرد و برای جلسات درمانی هم ایشان را همراهی می‌کند.
مراقبت نیمهوقت از سالمند مبتلا به دمانس و آلزایمر
با توجه به اینکه سالمندان مبتلا به آلزایمر و دمانس در برخی مواقع آگاهی لازم را ندارند و ممکن است دست به کارهای خطرناک بزنند، به یک پرستار مسئولیت‌پذیر و کاربلد نیاز دارند تا مدت زمانی که فرزندان سالمند در منزل حضور ندارند از سالمند مراقبت کند. پرستار سالمند مبتلا به آلزایمر بر مصرف داروها نظارت داشته و با توجه به خطراتی که شخص بیمار را تهدید می‌کند، عوامل خطرزا را از محیط سالمند دور کرده و در تمام مدت ایشان را تحت نظر دارند.
مراقبت نیمهوقت از سالمند مبتلا به بیماری‌های تنفسی
سالمندان مبتلا به بیماری‌های تنفسی تحت تاثیر عوامل گوناگون ممکن است دچار حمله آسم شوند و به مراقبت‌های فوری همچون کپسول اکسیژن، تزریقات درون وریدی و … نیاز داشته باشند. پرستار سالمند مبتلا به بیماری‌های تنفسی با داشتن تجربه و مهارت لازم بیمار را تحت نظر داشته و در کوتاه‌ترین زمان ممکن اقدامات فوری درمانی را به کار می‌گیرد.
انجام امور منزل و همراهی با سالمند
معمولا برای سالمندانی که توانایی لازم برای انجام امور منزل را ندارند، استخدام یک پرستار نیمهوقت گزینه مناسبی است. پرستار سالمند سالم در ساعات معین طبق قرارداد در محل منزل حضور پیدا می‌کند، امور مربوط به آشپزخانه و تمیز کردن خانه را انجام میدهد و از همه مهم‌تر نقش یک همدم و مونس را برای سالمند دارد و برای انجام امور مختلف ایشان را همراهی کند. بسیار مهم است که پرستار سالمند یک استراتژی موثر طراحی کند تا رابطه‌ای معنادار و صمیمی با سالمند تحت مراقبت خود برقرار کند. این امر در بلند مدت بسیار حائز اهمیت است و رسیدگی به بسیاری از مشکلات آزاردهنده را راحت‌تر می‌کند.
مراقبت روحی و روانی
یکی دیگر از مواردی که نیازمند توجه ویژه است، مراقبت روحی و روانی است. سالمندان معمولا در دوران پیری دچار افسردگی و اضطراب می‌شوند. این افراد به یک پرستار مسئولیت‌پذیر و دلسوز نیاز دارند تا با بکارگیری اقدامات لازم آسیب‌های ناشی از افسردگی را به حداقل برساند. پرستار سالمند در ساعات مشخصی از روز ایشان را برای ورزش و پیاده‌روی همراهی می‌کند، سعی به برقراری ارتباط دارد و راجع به مسائل مختلف با ایشان صحبت می‌کند. همچنین در صورت تمایل سالمند برای ایشان کتاب می‌خواند. همه این اقدامات در کنترل افسردگی موثر هستند.
در صورتی که پرستار سالمند تشخیص دهد افسردگی و استرس بیمار در حال پیشرفت است، سریعا موارد لازم را به اطلاع پزشک می‌رساند و پزشک سالمند با توجه به شرایط و سوابق پزشکی بیمار، بهترین درمان را به ایشان پیشنهاد می‌کند.
یکی از دلایلی که خانواده‌ها ترجیح میدهند برای استخدام پرستار نیمه وقت اقدام کنند، این است که پرستار شخص سالمند را در مواردی همچون جلسات فیزیوتراپی، کاردرمانی و … همراهی کند. پرستار سالمند، شخص بیمار را به بیمارستان یا مرکز درمانی مورد نظر برده، در طول جلسه همراه ایشان است، دستورات لازم در خصوص تمرینات فیزیوتراپی و … را از پزشک دریافت کرده و در منزل طبق دستورات ایشان عمل می‌کند.
تغذیه مناسب سالمند
داشتن برنامه غذایی سالم برای سالمندان بسیار مهم است. در بسیاری از مواقع پزشک سالمند یک رژیم غذایی خاص را با توجه به بیماری سالمند برای ایشان در نظر می‌گیرد که عمل کردن طبق آن ضروری است. پرستار سالمند طبق برنامه غذایی سالمند، پرهیزات غذایی همچون مصرف نمک، کلسترول و … را در نظر گرفته و غذاهای مقوی برای ایشان تهیه می‌کند. علاوه‌براین، برای آن دسته از سالمندان که توانایی لازم برای خوردن غذا را نداند، پرستار شخصا برای غذا دادن به سالمند اقدام کرده و تمام موارد لازم را در رژیم غذایی سالمند لحاظ می‌کند.
مراقبت شخصی و بهداشتی
بسیاری از سالمندان در دوران پیری توانایی لازم برای انجام امور شخصی همچون حمام کردن و دستشویی رفتن را ندارند و به کمک نیاز دارند. پرستار سالمند در انجام این امور به سالمند کمک می‌کند. برخی از وظایف پرستار سالمند نیمهوقت در خصوص مراقبت بهداشتی عبارتند از:
- حمام کردن سالمند
- اصلاح کردن صورت سالمند، کوتاه کردن موها و ناخن‌ها
- مسواک زدن برای سالمند
- تعویض و شستشوی لباس‌ها
- دستشویی بردن سالمند
- تعویض پوشک (نگهداری از سالمند پوشکی)
پرستار نیمهوقت سالمند چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟
قبل از هرچیز، پرستار سالمند باید صبور باشد. افراد پیر به دلیل مشکلاتی که دارند، اغلب بی‌قراری می‌کنند و کلافه هستند. پرستار سالمند باید باحوصله باشد و با خوش‌رفتاری با سالمند برخورد کند. برخی دیگر از ویژگی‌های پرستار سالمند عبارتند از:
- منظم و وقت‌شناس باشد. پرستار باید راس ساعت در محل حاضر شود.
- تجربه کافی در امر پرستاری از سالمند را داشته باشد.
- مسئولیت‌پذیر باشد
- صادق و قابل اعتماد باشد (پرستار سالمند باید گواهی عدم سوء پیشینه داشته باشد).
- دلسوز و مهربان باشد و با سالمند رفتار خوبی داشته باشد.
- از قبل آموزش‌های لازم را در خصوص اموری همچون تزریقات درون وریدی، مراقبت از انواع زخم و کمک‌های اولیه برای بیماران تنفسی کسب کرده باشد.
- با توجه به اینکه ساعات محدودی در خانه سالمند حضور دارد، در زمان مورد نظر وظایفش را انجام دهد و انتظارات خانواده سالمند را برآورده کند.
- با توجه به اهمیت فعالیت جسمی و ذهنی برای سالمند، طوری برنامه‌ریزی کند تا اموری همچون پیاده‌روی و شرکت در مراسم جمعی حتما در برنامه روزانه سالمند گنجانده شود.
حقوق پرستار نیمهوقت سالمند چقدر است؟
حقوق پرستار نیمهوقت سالمند بسته به شرایط سالمند و نیازهایی که دارد، متفاوت می‌باشد. برخی از عوامل موثر در حقوق عبارتند از:
مهارت پرستار
بسته به مهارت و تجربه پرستار سالمند، حقوق پرداختی هم بیشتر می‌شود. گاهی دستمزد پرستار کاربلد و ماهر بیش از دو برابر یک پرستار مبتدی و تازه‌کار می‌باشد.
زمان نگهداری از سالمند
هرچه زمان نگهداری از سالمند بیشتر باشد، حقوق هم بیشتر می‌شود. به طور مثال حقوق پرستار 8 ساعت در روز تقریبا دو برابر حقوق یک پرستاری است که روزانه 4 ساعت برای خدمت‌رسانی در منزل سالمند حضور دارد. یکی دیگر از موارد تاثیرگذار، خدمات در روزهای تعطیل است. سالمندانی که در روزهای تعطیل به پرستار نیاز دارند، باید حقوق روزانه بیشتری را برای پرستار در نظر بگیرند.
خدمات مورد نیاز
- یکی دیگر از موارد مهم خدمات مورد نیاز سالمند است. به طور مثال حقوق پرستار سالمند پوشکی در مقایسه با سالمند سالم خیلی بیشتر است؛ چرا که زحمت و مسئولیت محوله هم بیشتر می‌باشد.
- برای سالمندانی که برای حمام کردن و دستشویی رفتن به کمک نیاز دارند، پرستار حقوق بیشتری دریافت می‌کند.
- برای پرستارانی که باید خرید منزل و امور مربوط به خارج از خانه را هم انجام دهند، حقوق بیشتری در نظر گرفته می‌شود.
- برای پرستارانی که خدماتی تخصصی درمانی به سالمند ارائه می‌کنند (مراقبت از سالمندان مبتلا به ام اس، آلزایمر، زخم بستر و .. ) حقوق بیشتری در نظر گرفته می‌شود.
- برای پرستارانی که باید مرتبا بیمار را به بیمارستان و مراکز درمانی ببرند هم حقوق بیشتری لحاظ می‌گردد.
پرسش‌های متداول
چطور میتوانم به پرستار نیمه وقت اعتماد کنم؟
درصورتی که از طریق شرکتهای معتبر برای دریافت خدمات پرستاری اقدام کنید، خیالتان از بابت اطمینان به پرستار راحت خواهد بود.
معایب استخدام پرستار نیمهوقت در منزل کدامند؟
ممکن است سالمندان در خانه منزوی و افسرده شوند. درصورتی که سالمند تمایل داشته باشد، میتوانید از خدمات مراکز خانه سالمندان در تهران استفاده کنید. در خانه سالمندان، افراد پیر با یکدیگر در ارتباط بوده و تحت نظر پزشک سالمند، روانشناس و فیزیوتراپ کاربلد قرار میگیرند.
پرستار نیمهوقت خانم بهتر است یا آقا؟
درصورتی که برای انجام امور آشپزی و هم‌صحبتی با سالمند، قصد دارید از خدمات پرستار نیمهوقت استفاده کنید بهتر است پرستار نیمهوقت خانم استخدام کنید. درصورتیکه پرستار موظف باشد سالمند آقا را حمام کند و یا چند بار در ماه به بیمارستان ببرد، پرستار نیمهوقت آقا گزینه بهتری است.
آیا پرستار نیمهوقت سالمند امور مربوط به بیرون خانه را هم انجام میدهد؟
بله. در صورت نیاز سالمند، پرستار سالمند برای انجام اموری همچون بردن سالمند به بیمارستان، خرید برای خانه و … آماده خدمت‌رسانی است.
آیا یک پرستار نیمه وقت میتواند به خوبی از یک سالمند مراقبت کند؟
یک پرستار نیمه وقت به اندازه پرستار شبانه روزی تخصص دارد و به همان میزان نیز آموزش دیده است. تمام خدماتی که پرستار شبانه روزی ارائه میدهد پرستار نیمه وقت نیز میتواند ارائه دهد. تنها تفاوت میان این دو تعداد ساعاتی است که در دسترس بیمار هستند و خدمات خود را ارائه میدهند.
آیا استخدام پرستار نیمه وقت مقرون به صرفه است؟
با توجه به خدمات بسیاری که پرستار نیمه وقت ارائه ارائه میدهد استخدام کردن یک پرستار سالمند، خواه به صورت نیمه وقت خواه تمام وقت، برای کمک به سالمندان در انجام امور شخصی شان بسیار مفید و مقرون به صرفه خواهد بود.
